آشنایی با آندومتریوز در خانم‌ها و درمان آن با فیزیوتراپی، مطلبی است که در این مقاله به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت. آندومتریوز یک گونه از اختلال بوده که درونش بافتی مشابه بافت پوشاننده سطح‌های درونی رحم در بیرون از حفره رحمی به رشد می‌رسد. به آن پوشش در رحم آندومتر می‌گویند.
آندومتریوز زمانی رخ می‌دهد که بافت آندومتر روی تخمدان، بافت‌های لگن و روده رشد می‌کند. وسیع شدن بافت آندومتر به بیرون از منطقه لگن غیر معمولی می‌باشد؛ ولیکن غیرممکن هم نخواهد بود. بافت آندومتر که در بیرون از رحمی تحت عنوان کاشت آندومتر شناخته می‌شود.
چرخه قاعدگی و تغییرات هورمونی آن، روی رشد نابجا و نادرست آندومتر تأثیر می‌گذارد و موجب التهاب و دردناک شدن منطقه درگیر می‌گردد. این موضوع بدین معنا است که بافت دچار رشد شده، تجزیه و ضخیم می‌شود.
با طی شدن زمان، بافتی که دچار تجزیه شده جایی برای رفتن نداشته و در لگن گیر خواهد کرد. همین بافت حبس شده در لگن قادر است موارد زیر را موجب شود:
- تشکیل شدن اسکار
- تحریک
- دردهای شدید در دوران قاعدگی
- مشکلات در باروری
- چسبندگی که در آن بافت اندام‌ها در لگن را به هم می‌چسباند
آندومتریوز گونه‌ای بیماری رایج در زنان می‌باشد که تا ده درصد از بانوان را درگیر خود می‌نماید؛ بنابراین چنانچه دارای این اختلال هستید می‌بایست بدانید که تنها نیستید.
علائم موجود در آندومتریوز
علائم این موضوع بسیار متفاوت می‌باشد. بعضی از بانوان علائم خفیف را تجربه کرده، ولیکن در برخی دیگر علائم متوسط رو به شدید ایجاد می‌شود. میزان شدت درد، مرحله و درجه بیماری را مشخص نمی‌کند. امکان دارد گونه خفیفی از بیماری را داشته باشید ولیکن درد شدیدی را حس کنید و یا کاملاً برعکس.
متداول ترین و رایج ترین علامت آندومتریوز، درد در لگن می‌باشد. همینطور امکان دارد علائم زیر را هم داشته باشید:
- داشتن درد در بخش تحتانی شکم پیش و در زمان قاعدگی
- تجربه قاعدگی‌های دردناک
- خونریزی شدید قاعدگی و یا خونریزی میان پریودی
- ناباروری
- داشتن درد بعد از مقاربت جنسی
- گرفتگی در عضلات 1 یا 2 هفته در نزدیکی زمان قاعدگی
- کمردردی که امکان دارد در هر زمان از چرخه قاعدگی روی دهد
- ناراحتی ناشی از حرکات در روده
گاهی اوقات هم امکان دارد هیچ نوع علامت و علائمی نداشته باشید. اهمیت دارد که به صورت منظم و مرتب معاینات زنان را انجام داده که به پزشک متخصص زنان اجازه صادر می‌کند، هر نوع تغییری را کنترل نماید.این کار در صورت وجود 2 یا چند علامت بسیار اهمیت دارد.
همینطور قادر هستید با فیزیوتراپی در منزل توسط خانم این مشکل را حل نمایید.
پیش از این که به سراغ آی وی اف (IVF) بروید، گونه مخصوصی از فیزیوتراپی وجود دارد که باعث بالا بردن قدرت باروری می‌شود؛ حتی اگر دچار آندومتریوز یا تخمدان پلی کیستیک شده‌اید. عدم باروری یکی از مشکلات پزشکی سخت برای یک خانم بوده و از لحاظ فیزیکی دلایل گوناگونی دارد؛ ولیکن راه‌حل‌های کمی برای آن وجود دارد.
عدم باروری از لحاظ احساسی بسیار مسئله تأثیرگذاری است؛ زیرا شخص متوجه آن نمی‌شود تا هنگامی که بارداری‌اش به تأخیر افتد. یازده درصد از زنان در آمریکا از عدم باروری رنج می‌برند. 4/7 میلیون بانو در پی راه حل‌هایی نسبتاً گران برای بارداری می‌باشند.
جامعه پزشکی در این زمینه پیشرفتهای زیادی داشته است؛ ولیکن تکنولوژی‌های پیشرفتهای مانند آی وی اف ، تنها بیست تا سی درصد کارایی دارند. یک تحقیق جدید نشان داده که درمان عدم باروری با بهره گیری از تکنیک‌های ویژه فیزیوتراپی در منزل توسط خانم انجام می‌گیرد که نه تنها ارزان‌تر نشده بلکه کمتر از دیگر روش‌ها تهاجمی می‌باشد.
تحقیق انتشار یافته در ژورنال پزشکی درمان‌های جایگزینی، بیشتر از 1300 خانم را که از 3 نوع دلیل اولیه عدم باروری رنج می‌بردند، مورد تحلیل قرار داد. این سه دلیل درد در زمان مقاربت، تعادل نداشتن هورمون‌ها و چسبندگی هستند.
آن‌ها به این نتیجه دست یافتند که پس از فیزیوتراپی مقدار موفقیت در باروری چهل تا شصت درصد افزایش یافت. این مقدار درصد، اکثراً به دلایل پنهان عدم باروری بستگی دارد.
این شیوه از درمان اکثراً روی بانوانی که لوله فالوپ آن‌ها مسدود شده( شصت درصد باردار شدند) سندروم تخمدان پلی کیستیک را دارا هستند ( پنجاه و سه درصد باردار شدند ) ، هورمون تحریک تخمک گذاری بسیاری دارند، نارسایی تخمدان دارند ( چهل درصد به بارداری رسیدند) و از آندومتریوز درد و رنج می‌کشند، تأثیرگذار است.
این نوع ویژه از فیزیوتراپی بر روی افراد بیماری که آی وی اف هم انجام داده‌اند، تأثیر دارد و درصد موفقیت آن‌ها را تا 56 و گاهاً تا 83 درصد بالا می‌برد.
فیزیوتراپی در منزل توسط خانم در مجموعه خدمات پزشکی ویزیت اول، موجب کم کردن چسبندگی و یا زخم‌های داخلی به دلیل التهاب، جراحی، عفونت، تروما یا آندومتریوز ( بیماری‌ای که در آن لایه‌های رحم در بیرون از رحم به رشد می‌رسند) می‌گردد.
این گونه چسبندگی‌ها مانند یک چسب داخلی عمل کرده و قادر هستند لوله‌های فالوپ را مسدود نمایند، تخمدان را پوشانده و در نتیجه تخمک بیرون نمی‌رود؛ یا روی دیواره‌های رحم را پوشش می‌دهند و درصد لانه گزینی کم می‌شود.
ساختارهای تولیدمثل احتیاج به حرکت دارند تا به شیوه‌ای صحیح کار کنند. این گونه فیزیوتراپی موجب رفع چسبندگی‌ها می‌گردد.
درمان کردن آندومتریوز
قابل درک است که قصد دارید هر چه سریعتر از درد و دیگر علائم آندومتریوز خلاصی پیدا کنید. در صورت عدم درمان، این شرایط قادر است زندگی را مختل نماید. آندومتریوز درمانی نداشته ولیکن علائم آن قابلیت کنترل دارد.
گزینه‌های جراحی و پزشکی به منظور کمک به کم کردن علائم و مدیریت هر نوع عوارض احتمالی در دسترس می‌باشند. متخصص زنان احتمال دارد در ابتدا درمان‌های محافظه کارانه را امتحان می‌نماید. در صورت بهبودی نیافتن، امکان دارد جراحی توصیه گردد.
اشخاص واکنش گوناگونی نسبت به این گزینه‌های درمانی نشان می‌دهند. متخصص زنان به برگزیدن روش درمانی مناسب یاری خواهد رساند. دستیابی به گزینه‌های درمان و تشخیص در ابتدای بیماری امکان دارد ناامیدکننده باشد.
به علت مشکلات در باروری، ترس از تسکین نیافتن و درد، کنترل کردن این بیماری از لحاظ ذهنی سخت است. پیدا کردن یک گروه پشتیبانی یا آموزش بیشتر درباره این بیماری را در نظر بگیرید. گزینه‌های درمانی عبارتند از:
-
داروهای ضد درد
داروهای ضد درد مثل ایبوپروفن را می‌توانید بدون در دست داشتن نسخه امتحان نمایید؛ ولیکن این داروها در تمامی موارد تأثیرگذار نیستند.
-
درمان هورمونی
مصرف کردن هورمون‌های مکمل گاهاً قادر است درد را تسکین دهد و پیشرفت آندومتریوز را متوقف سازد. درمان هورمونی در تنظیم کردن تغییرات هورمونی ماهانه که باعث رشد بافتی در زمان آندومتریوز می‌شود، نقش دارد.
-
جلوگیری از بارداری به روش هورمونی
جلوگیری از بارداری به طریق هورمونی با پیشگیری از رشد ماهیانه و تجمع بافت آندومتر، باروری را کم می‌کند. قرص‌های ضد بارداری و حلقه‌های واژنی می‌توانند درد را در آندومتریوزهایی که بسیار شدید نیستند، کم کرده و یا از میان ببرند.
تزریق کردن مدروکسی پروژسترون هم در قطع کردن قاعدگی تأثیر داشته و رشد کاشت آندومتر را متوقف می‌سازد و درد و دیگر علائم را تسکین می‌دهد. به علت خطر کم شدن تولید استخوان، بالا رفتن وزن و بالا رفتن مقدار افسردگی در بعضی از موارد ، این مورد امکان دارد نخستین انتخاب شما نباشد.
-
آگونیست‌ها و آنتاگونیست‌های آزاد کننده هورمون گنادوتروپین
بانوان از از این دو عامل آزادکننده هورمون GnRH به منظور پیشگیری از تولید شدن استروژن محرک تخمدان بهره می‌گیرند. استروژن یک هورمون است که به صورت عمده مسئولیت به وجود آوردن ویژگی‌های جنسی زنان را دارد. پیشگیری کردن از تولید استروژن از قاعدگی مانع شده و یائسگی مصنوعی را به وجود می‌آورد.
درمان کردن GnRH عوارضی مثل گر گرفتگی و خشکی در واژن را به همراه دارد. مصرف هم زمان مقدار پایین استروژن و پروژسترون، قادر است به کم شدن و یا پیشگیری از این علائم یاری رساند.
همچنین بخوانید: ” علت کمر درد یا دیسک کمر چیست؟ “
عوامل باعث بروز آندومتریوز
در طی چرخه قاعدگی سروقت، پوشش رحم ریزش پیدا کرده و خون قاعدگی از راه دهانه کوچک رحم و بعد از واژن خروج می‌یابد. دلیل دقیق آندومتریوز معلوم نبوده و نظریه‌های گوناگونی درباره دلیل آن وجود دارد و هنوز هم هیچ گونه نظریه‌ای از لحاظ علمی به ثبت نرسیده است.
یکی از کهن ترین نظریه‌ها این بوده که آندومتریوز به علت یک فرآیند به اسم جریان برگشتی خون قاعدگی روی می‌دهد. این هنگامی رخ می‌دهد که خون قاعدگی به جای خارج شدن از واژن، از راه لوله‌های رحم به درون حفره لگن بازگردد.
عده‌ای دیگر اعتقاد دارند که چنانچه مناطق کوچکی از شکم به بافت آندومتر تبدیل گردد، امکان دارد این شرایط بروز پیدا کند. علت آن است که سر رشته سلول‌ها در شکم، سلول‌های جنینی هستند. سلول‌هایی که قابلیت تغییر شکل را داشته و عمل کردن آن‌ها مانند یاخته‌های موجود در آندومتر است. البته دلیل این رویداد معلوم نیست!
این سلول‌های نادرست در مکان نادرست، امکان دارد روی دیواره‌ها در لگن و همینطور روی سطوح اندام‌های موجود در لگن ( به عنوان مثال در تخمدان‌ها، راست روده و مثانه) مستقر بشوند. آن‌ها در طول چرخه قاعدگی در جواب به هورمون‌های چرخه به رشد، خونریزی و ضخیم شدن ادامه می‌دهند.
همینطور امکان دارد خون قاعدگی از راه اسکار جراحی به درون حفره لگن نشت پیدا کند؛ مثل آن چه پس از زایمان سزارین روی می‌دهد. وجود نظریه دیگر بر این اساس است که سلول‌ها می‌توانند از طریق سیستم لنفاوی انتقال به بیرون از رحم یابند.
نظریه دیگری که وجود دارد مدعی می‌شود که ممکن است به دلایلی مانند نقص در سیستم ایمنی بدن، سلول‌های آندومتر در رحم را تخریب نمی‌نمایند.
عده دیگری بر این باورند که ممکن است آندومتر در دوران جنینی با بافت سلول نابه هنگام که آغاز کننده جواب به هورمون‌های بلوغ است، شروع شود. این مسئله را عموماً تئوری مولری می‌گویند. ممکن است توسعه آندومتریوز با ژنتیک و یا حتی سموم محیطی هم ارتباط داشته باشد.
مرحله‌های آندومتریوز
آندومتریوز چهار نوع یا مرحله دارد که شامل:
- مینیمال
- خفیف
- متوسط
- شدید
عوامل گوناگون مرحله اختلال را مشخص می‌کنند. خود این عوامل اندازه، محل، تعداد و عمق کاشت آندومتر را شامل می‌شوند.
مینیمال
در مرحله مینیمال، ضایعات و زخم‌های کوچک در تخمدان وجود دارد. همینطور امکان دارد در حفره لگن و یا اطراف آن التهاب وجود داشته باشد.
خفیف
آندومتریوز خفیف شامل کاشت‌های با عمق کم در تخمدان و همینطور ضایعاتی سبک در لگن است.
متوسط
کاشت‌های دارای عمق در پوشش لگنی و تخمدان‌ها، آندومتریوز متوسط را تشکیل می‌دهد. همینطور می‌تواند ضایعات بیشتری وجود داشته باشد.
شدید
شدیدترین مرحله آندومتریوز کاشت عمیق در لایه تخمدان و لگن را شامل می‌شود؛ همینطور امکان دارد در لوله‌های فالوپ و روده هم ضایعاتی وجود داشته باشد.
تشخیص دادن آندومتریوز
علائم آندومتریوز می‌تواند مشابه علائم بیماری‌های دیگر مثل بیماری التهابی لگن و کیست تخمدان باشد. درمان درد احتیاج به تشخیص دقیق دارد. پزشک متخصص یک یا چند آزمایش زیر را انجام می‌دهد:
- سوابق پزشکی:
پزشک متخصص علائم و سابقه خانوادگی و شخصی آندومتریوز را یادداشت برداری می‌کند. همینطور امکان دارد یک تحلیل جامع از سلامت به منظور تعیین وجود علائم دیگری از اختلال طولانی مدت انجام شود.
-
معاینه کامل بدنی:
در مدت زمان معاینه لگن، پزشک متخصص با لمس کردن شکم وجود زخم در پشت رحم و یا کیست را تحلیل می‌نماید.
-
سونوگرافی:
امکان دارد پزشک از سونوگرافی ترانس واژینال یا سونوگرافی از شکم استفاده کند. در سونوگرافی واژنی، یک مبدل به واژن ورود پیدا می‌کند. هر دو نوع سونوگرافی تصاویری از اندام‌های تولیدمثل را آماده می‌کنند. این ابزار به متخصص در شناسایی کیست‌های دارای ارتباط با آندومتریوز یاری می‌رسانند؛ ولیکن در رد بیماری تأثیرگذار نیستند.
-
لاپاراسکوپی:
تنها روش قطعی برای شناسایی آندومتریوز دیدن مستقیم آن است. این امر به وسیله یک عمل جراحی جزئی انجام شده که به لاپاراسکوپی شهرت دارد. بعد از تشخیص می‌توان بافت را با همان روش خارج کرد.
آندومتریوز و عوارض آن
دارا بودن مشکلات در رابطه با باروری و عدم باروری از جدی ترین عوارض آندومتریوز می‌باشد. بانوانی که فرم‌های ملایم‌تری را دارند، امکان دارد بچه دار بشوند. مطابق با تحلیل تعداد زیادی از کلینیک‌ها، چیزی حدود سی تا چهل درصد از زن‌های مبتلا شده با این مسئله، در باروری خود مشکل دارند.
داروها در بهبود باروری تأثیرگذار نیستند. بعضی از زنان بعد از برداشتن بافت آندومتر با جراحی ، باردار شده‌اند. چنانچه درباره شما این مسئله جواب نداد، قادر هستید روش‌های باروری یا لقاح آزمایشگاهی را در نظر بگیرید تا در بهبود شانس داشتن بچه به شما یاری رساند.
چنانچه به آندومتریوز مبتلا هستید و قصد دارید بچه دار شوید، امکان دارد بچه دار شدن شما به تعویق بیفتد. علائم می‌تواند با طی شدن زمان بدتر شده که این امر بارداری را سخت می‌کند. پیش و در حین بارداری می‌بایست به صورت مرتب به وسیله پزشک ارزیابی شوید.
حتی اگر نگرانی باروری هم وجود نداشته باشد، مدیریت درد ممکن است دشوار باشد. اضطراب، افسردگی و دیگر مسائل ذهنی در این موضوع طبیعی هستند.
فیزیوتراپی و درمان آندومتریوز و باروری
نحوه قرارگیری نادرست رحم، توان و قدرت حرکتی، بافت‌های آسیب دیده یا آندومتریوز و تخمدان‌های محدود شده تماماً باعث کم شدن جریان خون در اندام‌های مسئول تولیدمثل شده و شانس بارداری را کم می‌کند.
با حذف بافت‌های آسیب دیده و اصلاح محل اندام‌ها، جریان خون بالا می‌رود؛ بنابراین سیستم تولید مثل سالم‌تر می‌شود و هورمون‌ها هم تعادل بهتری پیدا می‌کنند. همینطور این تکنیک‌ها با حذف مانع‌های عاطفی هم قدرت باروری را بالا می‌برند.
فیزیوتراپیست در فیزیوتراپی در منزل توسط خانم، از نزدیک با افراد بیماری که احتیاجات روانی هم دارند، ملاقات کرده و کار می‌کند. رنج کشیدن از عدم باروری بسیار استرس زا بوده؛ پس می‌بایست هر کاری را انجام داد تا این استرس را کاهش دهید.
ارتباط میان بدن و ذهن بسیار مهم و واقعی می‌باشد. در حقیقت استرس ریسک عدم باروری را دو برابر می‌نماید؛ به دلیل این که این نوع از فیزیوتراپی مقرون به صرفه و غیر تهاجمی می‌باشد، متخصصین و پزشکان به انجام آن اصرار زیادی دارند.
گاهی اوقات درمان‌های جایگزین مورد انتقاد واقع می‌شوند؛ ولیکن در حقیقت می‌بایست هر دو نوع درمان را با هم انجام داد؛ یعنی هم درمان‌های اصلی و هم درمان‌های جایگزین. در اصل هر شخصی خواهان یک بارداری سالم و موفق می‌باشد؛ پس امتحان کردن راه‌های گوناگون برای کمک باروری ایرادی را به همراه نخواهد داشت.
بعضی از بانوان بسیار سریع بارور می‌شوند. بعضی دیگر هم احتیاج به شرایط ایده آل دارند که کار زیادی می‌برد؛ پس فیزیوتراپی آندومتریوز در این مواقع کاربرد بسیار زیادی دارد.
عوامل خطر برای آندومتریوز
مطابق پزشکی جانز هاپکینز، حدوداً دو الی ده درصد از بانوان باردار در ایالات متحده میان سنین 25 الی 40 سال به آندومتریوز مبتلا هستند. به طور معمول سال‌ها بعد از شروع چرخه قاعدگی به وجود می‌آید. امکان دارد این شرایط دردناک باشد ولیکن درک عوامل خطرساط به مشخص کردن امکان مبتلا شدن به این بیماری و زمان مناسب مشورت کردن با متخصص کمک می‌نماید.
- سن:
بانوان در هر سنی در معرض خطر ابتلا به آندومتریوز می‌باشند. به طور معمول بانوان میان 25 تا 40 سال را درگیر می‌کند؛ ولیکن علائم می‌توانند از بلوغ هم آغاز شوند.
-
سابقه خانوادگی:
چنانچه در خانواده خود سابقه آندومتریوز دارید، با پزشک متخصص خود صحبت و مشورت کنید. امکان دارد خطر بالاتری برای مبتلا شدن به این بیماری داشته باشید.
-
سابقه در بارداری:
امکان دارد بارداری به صورت موقت علائم آندومتریوز را کم کند. خانم‌هایی که بچه دار نشده‌اند، بیشتر در معرض خطر مبتلا شدن به این اختلال هستند. با این حال آندومتریوز همچنان قادر است در خانم‌هایی که بچه دار شده‌اند، روی دهد. این مورد تأکید دارد که هورمون‌ها روی رشد و پیشرفت بیماری تأثیرگذار هستند.
-
سابقه قاعدگی:
چنانچه در زمینه عادت ماهیانه دارای مشکل هستید با پزشک خود صحبت نمایید. این مسائل می‌تواند قاعدگی‌های کوتاه، خونریزی رولانی و سنگین و یا آغاز آن از سنین پایین‌تر را شامل شود. همینطور این عوامل می‌تواند شخص را در معرض خطر بیشتری قرار دهد.
فیزیوتراپی کف لگن چیست؟
معمولاً فیزیوتراپی لگن برای درمان کردن مشکلاتی که روی عضلات کف لگن تأثیر دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این موضوع شامل مواردی مثل:
- یبوست
- درد مزمن در لگن
- بی اختیاری
- مقاربت دردناک
می‌باشد و می‌توان از آن برای درمان کردن آندومتریوز هم بهره گرفت. فیزیوتراپی کف لگن قادر است به بهبود عملکرد، قدرت عضلات کف لگن و انعطاف پذیری کمک نماید. این به عضلات شما یاد می‌دهد که آرام و هماهنگ شوند که در آخر قادر است به تسکین علائم آندومتریوز یاری رساند.
این درمان کردن عملی شامل روش‌های خارجی گوناگونی مثل:
- ماساژ دادن بافت‌های دارای عمق
- درمان کردن نقطه ماشه‌ای
- بسیج مشترک
- تمرینات مخصوص کف لگن
می‌شود؛ همینطور امکان دارد که درمانگر برای کمک به شل شدن عضلات لگن، از تکنیک‌های داخلی بهره گیرد.
تسکین دادن درد آندومتریوز
جراحی اکسیزیون بیشتر برای درمان آندومتریوز استفاده می‌گردد. برداشتن بافت شبیه آندومتر با جراحی، شامل این مورد می‌شود؛ ولیکن امکان دارد جراحی به تنهایی برای تسکین دادن درد آندومتریوز کافی نباشد.
فیزیوتراپی کف لگن قادر است به تمرین بیش از حد عضلات لگنی یاری رساند تا قادر باشند انقباضات را آرام و هماهنگ سازند. این به کم کردن اسپاسم و بهبود علائمی مثل:
- کمر درد
- درد در لگن
- حرکات روده دردناک
- ادرار دردناک
کمک می‌کند. همچنین این نوع از درمان برای تسکین دادن دیگر اختلالات درد لگن مثل ولوودینیا و نورالژی تناسلی استفاده می‌گردد. نفخ بیش از اندازه، یکی دیگر از علائمی می‌باشد که بیشتر با آندومتریوز همراه می‌باشد.
هنگامی که التهاب موجب به وجود آمدن بافت آندومتریوز و سفت شدن کف لگن منجر به ایجاد نفخ می‌شود، امکان دارد ” اندو شکم ” روی دهد. ضخیم شدن کف لگن هم می‌تواند به یبوست منجر شود که قادر است به نفخ هم کمک کند.
چنانچه شرایط دیگری مثل کیست رحم و یا فیبروم دارید، امکان دارد این را تجربه نمایید. فیزیوتراپی کف لگن به کم کردن یبوست، التهاب و گرفتگی کمک کرده که این خود می‌تواند نفخ را کم کند. آندومتریوز یک بیماری مادام‌العمر بوده که امکان دارد برای تسکین علائم به جراحی و دارو احتیاج داشته باشد.
با این حال گاهاً فیزیوتراپی هم بخشی از روند درمانی قرار می‌گیرد. فیزیوتراپ کف لگن، قادر است به آموزش هماهنگی و آرامش عضله‌های لگن کمک رساند. این خود می‌تواند درد در لگن و همینطور دیگر علائم ناراحت کننده مثل کمر درد، درد در زمان مقاربت و درد در زمان ادرار کردن را کم کند.
نتیجه گیری
آندومتریوز یک بیماری مزمن می‌باشد و هیچ نوع درمان قطعی ندارد که علت آن هم همچنان نامعلوم است؛ ولیکن این به این معنا نبوده که این اختلال می‌بایست روی زندگی روزانه شما تأثیرگذار باشد.
درمان‌های تأثیرگذار برای کنترل کردن مشکلات درد و باروری همانند فیزیوتراپی، داروها، هورمون درمانی و جراحی در دسترس می‌باشد.
بدون دیدگاه