فروزن شولدر یا شانه یخ زده، یک وضعیت خشکی و محدودیت در مفصل شانه است که میتواند در اثر عوامل مختلفی رخ دهد. این وضعیت عمدتاً در افراد میانسال و به ویژه خانمها رخ میدهد. این مشکل میتواند باعث کاهش قابل توجهی در حرکت و عملکرد شانه شود و در برخی موارد نیاز به درمان فیزیوتراپی شانه یخ زده و تمرینات مربوطه داشته باشد.
یخ زدگی شانه یا تجمع آزاد مفصل شانه، یک شرایطی است که معمولاً با درد و سفت شدن مفصل شانه همراه است. این وضعیت میتواند درد شدیدی به همراه داشته باشد و گاهی نیز بدون درد و آزار از بین برود. مفصل شانه از سه استخوان ترقوه، بازو و کتف تشکیل شده است که باعث ایجاد یک مفصل توپی شکلی میشود. علاوه بر این، بافت مفصل شانه که به آن کپسول شانه نیز گفته میشود، تمامی این استخوانها را به هم متصل نگه میدارد.
زمانی که شانه یخ میزند، دچار کاهش قابل توجهی در حرکت و قابلیت استفاده از دست، بازو و شانه میشویم. یخ زدگی شانه باعث محدودیت حرکتی میشود و برای بسیاری از افراد سخت است تا دستورات سادهای مانند حرکت دادن دست، بازو یا شانه را اجرا کنند. در این مطلب، علائم یخ زدگی شانه، روشهای درمانی و تمرینات ورزشی مناسب برای بهبود و استردادیابی شانه یخ زده را بررسی میکنیم.
شانه یخ زده چیست؟
شانه یخ زده یا منجمد که به آن کپسولیت چسبنده نیز گفته میشود، یک حالت دردناک است که باعث ایجاد خشکی و درد در شانه میشود. در ابتدا، فروزن شولدر ممکن است با علائم خفیف شروع شود، اما به مرور زمان، حرکات شانه سخت تر میشود و درد بیشتری را به همراه دارد.
علاوه بر این، شانه یخ زده میتواند کارکرد روزمره فرد را نیز تحت تاثیر قرار دهد. بعد از گذشت مدتی از زمان که علائم بدتر میشود، شانه یخ زده خود به خود بهبود مییابد، اما ممکن است بهبودی کامل تا سه سال زمان ببرد. درمان شانه یخ زده بستگی به شدت علائم و تاثیرات آن بر روی فعالیتهای روزمره دارد.
در بسیاری از موارد، فیزیوتراپی شانه یخ زده با تمرکز بر روی انعطاف پذیری و قوی کردن عضلات و بافتهای شانه، به عنوان اولین درمان توصیه میشود. این درمان میتواند بهبودی را تسریع کند و در کنترل علائم شانه یخ زده موثر باشد.
شانه یخ زده یک مشکل شایع در بین افراد میانسال است که بیشتر در زنان رخ میدهد. این حالت باعث محدودیت حرکت شانه و درد و سفتی در این منطقه میشود. مطالعات نشان میدهد که افرادی که دیابت دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به شانه منجمد قرار دارند. بنابراین، اهمیت تشخیص و درمان سریع این مشکل برای افراد مبتلا به دیابت بیشتر مشخص میشود.
فروزن شولدر
در بیماری فروزن شولدر، کپسول شانه به طور غیرطبیعی ضخیم و سفت میشود. این وضعیت منجر به رشد نوارهای ضخیم بافتی در داخل کپسول شانه میشود که به آنها چسبندگی گفته میشود. علاوه بر این، در بسیاری از موارد، مایع سینوویال کمتری در مفصل شانه وجود دارد. علامت اصلی این بیماری شدیدترین درد و عدم قابلیت حرکت شانه است، به طوری که فرد نمیتواند شانه خود را حتی با کمک شخص دیگری حرکت دهد.
فیزیوتراپی شانه یخ زده
فیزیوتراپی شانه یخ زده، یک راهکار مؤثر برای ارتقای فرآیند بهبودی بیماران است. در این روش، ابتدا یک فیزیوتراپیست وضعیت شانه مورد ارزیابی قرار میدهد و سپس با استفاده از تکنیکهای مختلف از جمله درمان گرما، الکتروتراپی و ماساژ، به افزایش دامنه حرکت شانه کمک میکند.
این روش به بیماران این امکان را میدهد که به فعالیتهای روزمره خود بازگردند و همچنین درد و ناراحتی شانه خود را کاهش دهند. بدین ترتیب، فیزیوتراپی شانه یخ زده میتواند در تسریع فرآیند بهبودی و بهبود کیفیت زندگی بیماران موثر باشد.
علائم یخ زدگی شانه
یخ زدگی شانه یک حالت دردناک است که باعث سفتی و محدودیت حرکت در این منطقه میشود. علاوه بر درد، احساس خستگی و سنگینی نیز در شانه و بازوی بالایی وجود دارد. این درد به خصوص در شبها شدیدتر میشود و ممکن است باعث دشواری در خوابیدن شود. اگر شما هم با این علائم مواجه هستید، ممکن است دچار یخ زدگی شانه باشید.
علائم یخ زدگی شانه به 2 دوره قابل تقسیم شدن هستند:
- دوره اول (در حال یخ زدگی)
- دوره دوم (شانه یخ زده)
دوره اول: در دوره اول درمان مشکل یخ زدگی شانه، احساس درد در شانه به شدت افزایش مییابد. این درد به مرور زمان بدتر میشود و در شبها بسیار آزاردهنده است. این حالت به طولانی شدن مدت درد بین 6 تا 9 ماه میانجامد. در این دوره، شما قادر به حرکت دادن شانه به همان اندازه قبلی نیستید و حرکاتتان نیز محدودتر شده است. ممکن است فیزیوتراپی درد شانه و فیزیوتراپی دست نیز موثر باشد.
دوره دوم: از بیماری شانه یخ زده، احتمالاً درد شانه کمی کاهش پیدا میکند، اما سفتی در شانه بیشتر میشود. این سفتی باعث میشود حرکت دادن شانه دشوارتر شود و فعالیتهای روزمره با مشکلاتی مواجه شود. این دوره معمولاً بین 4 تا 12 ماه به طول میانجامد، که در این مدت بیمار نیاز به درمان و توجه ویژه دارد.
تکنیکهای درمانی شانه یخ زده
علت یخ زدگی شانه هنوز مشخص نیست، اما این مشکل بیشتر در خانمها، به ویژه در سنین 40 تا 60 سالگی، دیده میشود. با مراجعه به پزشک و انجام فیزیوتراپی و تمرینات مربوطه، معمولا این مشکل قابل برطرف شدن است و حرکت شانه به حالت عادی بازمیگردد. این فرآیند، که به عنوان مرحله ذوب شناخته میشود، ممکن است بین 6 ماه تا دو سال طول بکشد.
تشخیص و درمان شانه یخ زده معمولا توسط پزشک صورت میگیرد. پزشک ممکن است با استفاده از معاینه فیزیکی بتواند شانه یخ زده را تشخیص دهد، اما در برخی موارد نیاز به تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس یا MRI است تا سایر مشکلات مشابه مانند ارتروز و غیره را از بین ببرد.
درمان شانه یخ زده شامل استفاده از داروهای تسکین دهنده مانند ایبوپروفن یا مسکنهای قویتر برای کاهش درد، فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی مخصوص است. اگر این روشها کمکی نکردند، عمل جراحی ممکن است به عنوان گزینه بعدی درمان در نظر گرفته شود.
تمرینات یخ زدگی شانه
تمرینات یخ زدگی شانه به عنوان یک مکمل مهم در فیزیوتراپی استفاده میشوند. این تمرینات باعث کشش مفصل شانه میشوند و میتواند به علاج اسیب دیدهها و افزایش دامنه حرکت مفصل کمک کند. با انجام این تمرینات، عضلات شانه قوی تر میشوند و میتوانند به بهبود عملکرد و کاهش درد و ناراحتی کمک کنند.
کشش آونگی
یکی از تمریناتی که میتوانید برای بهبود توانایی حرکتی و انعطاف پذیری دست اسیب دیده خود انجام دهید، استفاده از حرکت چرخش با دست است. برای انجام این تمرین، کافی است کمی به جلو خم شده و با دست سالمتان به یک شیء مانند میزی تکیه دهید.
سپس دست اسیب دیده را در حالت آزادی قرار داده و بازویتان را به آرامی و به صورت دایره وار بچرخانید. در حین چرخش، سعی کنید با دستتان یک دایره کوچک ایجاد کنید. این تمرین را به تدریج و با مرور زمان میتوانید تا ابعاد یا قطر دایره را بزرگتر کنید. این تمرین به شما کمک میکند قدرت و انعطاف پذیری دستتان را بهبود ببخشید و بهبود در حالت حرکتی آن دست ایجاد کنید.
کشش با حوله
تمرینی که میتوانید برای تقویت و تسکین درد شانه انجام دهید، کشیدن حوله است. برای انجام این تمرین، ابتدا یک حوله باریک را از پشت بگیرید و آن را در حالت افقی نگهدارید. سپس از بازوی سالم خود برای کشیدن بازوی اسیب دیده به سمت بالا استفاده کنید.
در صورتی که میخواهید تمرین را پیشرفتهتر کنید، میتوانید حوله را روی شانه خود قرار داده و بازوی اسیب دیده را برای نگهداری از انتهای حوله استفاده کنید و بازوی سالم خود را برای کشیدن آن به سمت پایین بکشید. تمرین کشیدن حوله باید روزانه 10 تا 20 بار تکرار شود تا بهبود در حالت یخ زدگی شانه ایجاد شود.
حرکت متقاطع
کشش دست به منظور تسریع فرآیند بهبودی و تقویت عضلات آرنج و مچ دست بسیار کارآمد است. این حرکت با استفاده از دست سالم انجام میشود و قسمت آرنج دست یخ زده را به سمت مخالف بدن هدایت میکند. در این وضعیت، باید حدود 15 تا 20 ثانیه بمانید و این عمل را 10 تا 20 بار در روز تکرار کنید. این تمرین ساده باعث افزایش قدرت عضلات دست و بهبودی سریعتر از آسیب دیدگی دست میشود.
کشش زیر بغل
تمرین قفسه دراز دست یک روش ساده و موثر برای تقویت عضلات بالا و پایین بدن است. با قرار دادن دست و بازوها روی قفسه و خم کردن زانوها، میتوانید با تکرار این حرکت تا 20 بار در روز، عضلات خود را تقویت کنید، اما حواستان باشد که فشار زیادی به دستتان وارد نکنید و همچنین دست را بیش از حد بکشید.
چه اشخاصی در معرض ابتلا به فروزن شولدر هستند؟
شانه یخ زده یک بیماری است که در افراد میانسال، به خصوص زنان، رخ میدهد. افرادی که دچار دیابت هستند، سه برابر بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. همچنین افرادی که باید به مدت طولانی شانه بند گردنی بپوشند، مانند پس از آسیب یا جراحی، و افرادی که به علت سکته مغزی یا جراحی بی حرکت باقی میمانند، نیز در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. همچنین افراد دارای اختلالات تیروئید نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
درمان شانه یخ زده با جراحی
اگر شما به علائم خود تسکینی نیافتید و درمانهای حمایتی و غیر جراحی نتیجه مطلوب را به همراه نداشت، ممکن است پزشک شما و شما درباره جراحی مشورت کنید. در این موقع، بسیار مهم است که با پزشک خود درباره توانایی و امکانات موجود برای بهبودی با استفاده از درمانهای ساده و همچنین خطرات مربوط به جراحی صحبت کنید. تصمیم گیری درباره جراحی به میزان تاثیر بر روی کیفیت زندگی شما و همچنین محدودیتهایی که ممکن است برای شما به همراه داشته باشد، بستگی دارد.
در صورتی که یخ زدگی شانه به گونهای شدید باشد و درمانهای معمولی اثر بخش نباشند، جراحی به عنوان گزینه ای دیگر پیشنهاد میشود. در این مرحله از جراحی، هدف اصلی کشش دادن و رهاسازی کپسول خشک شده مفصل است.
روشهای مختلفی برای انجام این جراحی وجود دارد، اما شایع ترین روش شامل دستکاری کردن و آرتروسکوپی شانه تحت بیهوشی است. این روشها به کمک وسایل و دستگاههای جراحی انجام میشوند و باعث بهبود و بازگشت عملکرد شانه به حالت طبیعی میشوند.
پس از انجام عمل جراحی، اغلب نیاز به فیزیوتراپی برای حفظ و بهبود حرکتی بدن وجود دارد. این نوع درمان به کمک تمرینات و تکنیکهای خاصی که توسط فیزیوتراپیست انجام میشود، به شما کمک میکند تا پس از جراحی بهبودی خوبی را تجربه کنید.
مدت زمان بهبودی بین ۶ هفته تا ۳ ماه متفاوت است و در این مدت باید به شدت به درمان متعهد شوید. اگرچه ممکن است روند بهبودی کند و طاقتفرسا باشد، اما تعهد شما به درمان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا تأثیر بسیاری در بازگشت به فعالیتهای روزانه و انجام فعالیتهایی که از آنها لذت میبرید، دارد.
نتایج بلند مدت پس از جراحی شانه در کل به خوبی است و بیشتر بیماران تجربه کاهش درد یا حتی عدم وجود درد و بهبود وسعت حرکتی را دارند، اما در برخی موارد، حتی پس از سالها، ممکن است حرکت کامل به طور قطعی بازنگرده و درجاتی از سفتی برای بیمار باقی بماند.
همچنین، در بیماران دیابتی، پس از جراحی ممکن است درجاتی از خشکی شانه به طور مداوم باقی بماند. اگرچه این مسئله شایع نیست، اما یخ زدگی شانه ممکن است بازگشت کند، به خصوص اگر عوامل همراهی مانند دیابت نیز وجود داشته باشد.
نتیجه گیری
شانه یخ زده یا فروزن شولدر، یک حالت دردناک است که با احساس خنکی و سفتی در منطقه شانه و گردن همراه است. این مشکل ممکن است به دلیل آسیب در عضلات، ارتباطات عصبی یا ساختارهای دیگر در منطقهی شانه و گردن رخ دهد.
برخی از عللی که میتوانند به ایجاد شانه یخ زده منجر شوند، شامل تروما، استرس، برخی از بیماریهای عضلانی و اختلالات عصبی هستند. برای درمان این مشکل، فیزیوتراپی شانه یخ زده میتواند به عنوان یک روش موثر و مؤثر مورد استفاده قرار گیرد. درمان فیزیوتراپی شامل تمرینات استرچینگ و تقویتی، ماساژ، الکتروتراپی و تکنیکهای درمانی دیگر است که بهبود علائم شانه یخ زده را تسریع میکند و باعث بازگشت به فعالیتهای روزمره به طور طبیعی میشود.
بدون دیدگاه